Chhatrapati Shivaji Maharaj, born on February 19, 1630, in Shivneri Fort, Pune, is widely celebrated as one of the most revered figures in Indian history. Notably, he founded the Maratha Empire in western India, thus establishing a progressive and formidable kingdom. This kingdom, in turn, played a crucial role in resisting Mughal rule and defending regional autonomy. Furthermore, Shivaji Maharaj’s reign was characterized by remarkable military prowess, astute administrative skills, and a strong emphasis on justice and welfare. His legacy, therefore, encompasses a blend of strategic brilliance and visionary governance. As you explore the following sections, you will find detailed information about Shivaji Maharaj’s extraordinary contributions and achievements.
About Shivaji Maharaj Early Life
Birth and Lineage
Shivaji Maharaj was born on February 19, 1630, at Shivneri Fort in Maharashtra. His lineage is notably distinguished, as his father, Shahaji Bhosale, served as a significant Maratha general in the service of the Deccan Sultanates. In addition, his mother, Jijabai, played a crucial role with her guidance and unwavering devotion. This combination of parental influence profoundly impacted Shivaji, shaping his values and leadership from a young age.
Upbringing
Growing up in a politically turbulent environment, Shivaji Maharaj was deeply influenced by his mother’s teachings, which instilled in him a strong sense of justice, bravery, and religious tolerance. Moreover, he received an education that included studying Hindu epics such as the Ramayana and Mahabharata. This education, in turn, significantly shaped his values and leadership ideals. As a result, these combined influences played a crucial role in moulding a leader whose principles and actions would profoundly impact Indian history.
Early Military Endeavor
First Military Actions
Initially, at just 16 years old, Shivaji Maharaj captured Torna Fort, demonstrating his early strategic acumen and setting the stage for his future successes. Following this notable achievement, he went on to seize key forts such as Chakan and Kondana (Sinhagad). In addition, he captured Rajgad, thereby further solidifying his control over the Pune region and establishing a strong foundation for his expanding empire.
Defiance Against Adil Shahi Sultanate
In his defiance against the Adil Shahi Sultanate, Shivaji Maharaj undertook audacious raids that targeted their territories, showcasing his boldness and strategic brilliance. Furthermore, his capture of lands from the Sultanate of Bijapur marked the beginning of his resistance against major regional powers. Additionally, his legendary escape from the siege of Panhala Fort highlighted his cunning and underscored his unwavering resolve in the face of significant challenges.
Resistance and Warfare
Conflict with the Mughal Empire
In terms of military strategies, Shivaji Maharaj perfected guerrilla warfare tactics. By skillfully utilizing the rugged terrain of the Western Ghats, he was able to conduct surprise attacks. Consequently, he employed these tactics for swift retreats. Additionally, the Battle of Pratapgad in 1659 was a decisive victory against Afzal Khan of Bijapur. This victory not only bolstered his reputation as a formidable leader but also significantly strengthened his position in the region.
Mughal Engagements
Furthermore, the Sack of Surat in 1664 was a daring raid on the wealthy Mughal port city. This action showcased Shivaji’s boldness and strategic genius. Similarly, during the Siege of Purandar in 1665, although he was forced to cede some forts, Shivaji’s diplomacy and resilience enabled him to retain crucial strategic positions. As a result, these actions highlighted his adeptness at navigating complex military and political challenges. Additionally, they demonstrated his ability to maintain his strategic interests.
Establishment of Sovereignty
Coronation and Kingdom Building
Firstly, on June 6, 1674, Shivaji was crowned Chhatrapati at Raigad Fort. This grand ceremony symbolized the formal establishment of the Maratha Empire. Furthermore, his reign saw the annexation of numerous territories across the Deccan and the western coast. This expansion significantly increased the size of the Maratha Empire.
Administrative Genius
Firstly, Shivaji Maharaj established the Ashtapradhan Council. This council consisted of eight ministers, each overseeing crucial aspects of governance. Their efforts ensured efficient administration. Moreover, he introduced the Ryotwari system for fair revenue collection. This system focused on agricultural productivity and ensured farmers’ welfare.
Military and Naval Innovations
Army Reforms
To begin with, Shivaji Maharaj placed a strong emphasis on rigorous training, discipline, and loyalty within his military ranks. This focus on excellence and structure, in turn, significantly enhanced the effectiveness of his forces. Consequently, this ensured that they were both well-prepared and cohesive. Additionally, he undertook the substantial task of building and strengthening numerous forts, including Raigad, Sinhagad, and Pratapgad. By investing considerable resources and strategic planning, he transformed these forts into impregnable bastions of his empire. Consequently, these fortifications provided crucial defensive capabilities and strategic advantages. Therefore, they played a key role in solidifying his control over key territories.
Naval Strength
Moreover, Shivaji Maharaj understood the strategic importance of naval power and prioritized assembling a formidable navy. This naval force was crucial for protecting the Konkan coastline from foreign invasions. Furthermore, it played a key role in controlling vital maritime trade routes. In addition, he established key naval bases at Sindhudurg and Vijaydurg, which played a critical role in enhancing his coastal defences. As a result, these bases not only fortified his maritime security. Moreover, they contributed to the stability and expansion of his empire’s naval operations.
Cultural and Social Contributions
Patronage of Arts and Culture
Firstly, Shivaji Maharaj played a pivotal role in promoting Marathi by actively encouraging its use and development in both administrative and literary contexts. This effort not only helped standardize the language but also fostered its growth across various domains. Additionally, Shivaji extended his support to poets, scholars, and artists, which, in turn, led to a vibrant cultural renaissance within his kingdom. By patronizing these intellectuals and creatives, he transformed his court into a thriving centre of artistic and cultural activity. Consequently, this enriched the cultural fabric of his realm and left a lasting impact on the region’s cultural landscape.
Religious and Social Reforms
Furthermore, Shivaji Maharaj demonstrated a steadfast commitment to religious tolerance, which became a cornerstone of his administration. He took significant measures to ensure the protection of the rights and places of worship for various communities, thus fostering a climate of respect and unity among diverse religious groups. In addition to these religious reforms, he implemented robust policies focused on the protection and dignity of women. Consequently, offences against women were met with severe punishment, reflecting his deep dedication to social justice. Through these comprehensive measures, Shivaji Maharaj not only reinforced religious harmony but also advanced social equity, ensuring the well-being of all his subjects.
Enduring Legacy
Influence on the Maratha Empire
Shivaji Maharaj’s visionary leadership was instrumental in laying the groundwork for the Maratha Empire. As a result of his strategic foresight, the empire continued to flourish under his successors, including Sambhaji and later the Peshwas. Furthermore, his military tactics and administrative policies are not only admired for their innovation but also extensively studied in military academies. His influence extends beyond his reign, shaping the Maratha Empire’s development and impacting modern military and administration.
Iconic Status
Shivaji Maharaj is not only celebrated as a symbol of Maratha pride but also recognized for his resistance against oppressive regimes. His legacy, therefore, embodies defiance and courage in the face of adversity. Furthermore, his life and exploits have been immortalized in literature, theatre, and cinema. Through these artistic representations, he continues to inspire generations, thus reflecting his profound impact on both historical and cultural narratives.
Religious Tolerance and Inclusive Governance
Shivaji Maharaj actively embraced religious tolerance and inclusivity within his administration. By appointing individuals from diverse backgrounds based on merit, he not only fostered unity among his subjects but also strengthened the fabric of his kingdom. Furthermore, by allowing the free practice of various faiths, he set a significant precedent for equitable governance. As a result, his legacy as a just and visionary leader became even more deeply ingrained in history.
About Shivaji Maharaj lineage
Quotes About Chhatrapati Shivaji Maharaj
English- “Of all the kings of India, Shivaji Maharaj was the greatest.” – Swami Vivekananda
- “Shivaji Maharaj was a true nationalist who fought for the independence and freedom of his land.” – Lokmanya Tilak
- “Shivaji Maharaj was a constructive genius who laid the foundation of a modern and welfare state.” – Dr. Babasaheb Ambedkar
- “Shivaji Maharaj’s life and deeds remind us of the power of determination and courage.” – Mahatma Gandhi
- “Shivaji Maharaj’s administration was a model of efficiency and fairness.” – Jawaharlal Nehru
- “Shivaji Maharaj’s leadership and governance were ahead of his time, embodying the principles of justice and equality.” – Sardar Vallabhbhai Patel
- “Shivaji Maharaj was not just a warrior, but a visionary who understood the needs of his people and worked tirelessly for their welfare.” – Bal Gangadhar Tilak
- “Shivaji Maharaj’s legacy is an inspiration to all, showcasing the importance of courage, strategy, and respect for diversity.” – A.P.J. Abdul Kalam
- “Shivaji Maharaj was the greatest ruler in India after Ashoka.” – Pandit Jawaharlal Nehru
- “Shivaji Maharaj is a symbol of valour and sacrifice, whose legacy will continue to inspire generations.” – Dr Shankar Dayal Sharma
- “The history of Maharashtra is incomplete without the mention of Chhatrapati Shivaji Maharaj, whose courage and foresight shaped its destiny.” – Y.B. Chavan
- “Shivaji Maharaj’s life is a testament to the power of vision, determination, and unwavering commitment to one’s goals.” – Narendra Modi
- “Shivaji Maharaj’s administration was an epitome of good governance, where justice and welfare were given utmost priority.” – Lata Mangeshkar
- “Shivaji Maharaj’s guerrilla warfare tactics were revolutionary and unmatched in Indian history.” – Field Marshal Sam Manekshaw
- “Shivaji Maharaj was not just a warrior, but a great strategist and administrator who established a progressive and inclusive rule.” – Dr. Raghunath Mashelkar
- “Shivaji Maharaj’s spirit of resistance and resilience continues to inspire those fighting for justice and freedom.” – Medha Patkar
- “Shivaji Maharaj’s emphasis on cultural and religious tolerance set a precedent for future generations.” – Sharad Pawar
- “Shivaji Maharaj’s vision of Swaraj was rooted in the welfare and prosperity of the common people.” – Vinoba Bhave
- “Shivaji Maharaj is a source of inspiration for every Indian. His life is a testament to the values of courage, justice, and wisdom.” – Amit Shah
- “Shivaji Maharaj’s foresight in administration and military strategy laid the foundation for a strong and prosperous Maratha empire.” – Raj Thackeray
- “Shivaji Maharaj’s legacy is a beacon of hope and pride for millions. His ideals continue to guide us in our quest for a better society.” – Pratibha Patil
- “The spirit of Shivaji Maharaj is the spirit of self-reliance and self-respect, which is essential for any nation’s progress.” – Nitin Gadkari
- “Shivaji Maharaj’s rule was marked by an inclusive and progressive approach, ensuring the welfare of all sections of society.” – P.V. Narasimha Rao
- “Shivaji Maharaj’s innovative and adaptive warfare strategies have been studied and admired by military leaders across the world.” – General K.V. Krishna Rao
- “Shivaji Maharaj’s dedication to his people and his unwavering resolve to protect his kingdom make him a timeless hero.” – Smriti Irani
- “Shivaji Maharaj’s ideals of Swaraj and Swadharma are as relevant today as they were centuries ago, guiding us towards a just and equitable society.” – Arvind Kejriwal
- “Shivaji Maharaj’s commitment to his motherland and his people is a shining example of true leadership and patriotism.” – Dr. Manmohan Singh
- “Shivaji Maharaj’s respect for women and his progressive policies towards them were revolutionary for his time and continue to inspire us today.” – Sudha Murthy
- “Shivaji Maharaj’s strategic mind and relentless spirit transformed the Maratha Empire into a formidable force, earning him a place among the greatest leaders in history.” – Anil Kapoor
- “The greatness of Shivaji Maharaj lies not just in his conquests, but in his ability to inspire a sense of unity and purpose among his people.” – Uddhav Thackeray
Telugu- “భారతదేశంలోని రాజులందరిలో, శివాజీ మహారాజు అతి గొప్పవాడు.” – స్వామి వివేకానంద
- “శివాజీ మహారాజు నిజమైన జాతీయవాది, తన దేశం యొక్క స్వాతంత్ర్యం మరియు స్వేచ్ఛ కోసం పోరాడిన వాడు.” – లోకమాన్య తిలక్
- “శివాజీ మహారాజు ఒక నిర్మాణాత్మక ప్రతిభావంతుడు, సమకాలీన మరియు శ్రేయస్కరమైన రాష్ట్రం యొక్క పునాదిని వేసిన వాడు.” – డా. బాబాసాహెబ్ అంబేద్కర్
- “శివాజీ మహారాజు యొక్క జీవితం మరియు కార్యాలు మనకు నిర్దారణ మరియు ధైర్యం యొక్క శక్తిని గుర్తు చేస్తాయి.” – మహాత్మా గాంధీ
- “శివాజీ మహారాజు యొక్క పరిపాలన సమర్థత మరియు న్యాయమూర్తిని నమూనా చేసేది.” – జవహర్లాల్ నెహ్రూ
- “శివాజీ మహారాజు యొక్క నాయకత్వం మరియు పరిపాలన తన కాలానికి ముందుగానే, న్యాయం మరియు సమానత్వం యొక్క సూత్రాలను ప్రతిబింబిస్తుంది.” – సర్దార్ వల్లభభాయ్ పటేల్
- “శివాజీ మహారాజు కేవలం యోధుడే కాకుండా, తన ప్రజల అవసరాలను అర్థం చేసుకున్న దూరదర్శి మరియు వారి శ్రేయస్సుకు కష్టపడ్డాడు.” – బాల్ గంగాధర్ తిలక్
- “శివాజీ మహారాజు యొక్క వారసత్వం ప్రతిభావంతులందరికీ స్ఫూర్తి కలిగిస్తుంది, ధైర్యం, వ్యూహం మరియు వైవిధ్యానికి గౌరవం యొక్క ప్రాముఖ్యతను చూపిస్తుంది.” – ఎ.పి.జె. అబ్దుల్ కలామ్
- “శివాజీ మహారాజు అశోకుని తర్వాత భారతదేశంలో అతి గొప్ప పాలకుడు.” – పండిట్ జవహర్లాల్ నెహ్రూ
- “శివాజీ మహారాజు సాహస మరియు త్యాగానికి ప్రతీక, అతని వారసత్వం తరతరాలను ప్రేరేపిస్తుంది.” – డా. శంకర్ దయాల్ శర్మ
- “మహారాష్ట్ర యొక్క చరిత్ర ఛత్రపతి శివాజీ మహారాజు గురించి చెప్పకుండా అసంపూర్ణం, అతని ధైర్యం మరియు దూరదర్శి మహారాష్ట్ర యొక్క విధిని మార్చింది.” – వై.బి. చవాన్
- “శివాజీ మహారాజు యొక్క జీవితం, దూరదర్శి, నిర్దారణ మరియు తమ లక్ష్యాలకు అంకితభావంతో ఉన్న శక్తిని తేటతెల్లం చేస్తుంది.” – నరేంద్ర మోడీ
- “శివాజీ మహారాజు యొక్క పరిపాలన మంచి పాలనకు ఒక మోడల్, అందులో న్యాయం మరియు శ్రేయస్సుకు అత్యధిక ప్రాధాన్యత ఇవ్వబడింది.” – లతా మంగేష్కర్
- “శివాజీ మహారాజు యొక్క గెలిల్లా యుద్ధం వ్యూహాలు భారతీయ చరిత్రలో విప్లవాత్మకంగా మరియు అసమానంగా ఉన్నాయి.” – ఫీల్డ్ మార్షల్ సామ్ మనేక్షా
- “శివాజీ మహారాజు కేవలం యోధుడే కాకుండా, గొప్ప వ్యూహకర్త మరియు పరిపాలకుడు, అభివృద్ధిశీల మరియు సమగ్ర పాలనను స్థాపించాడు.” – డా. రఘునాథ్ మాశెల్కర్
- “శివాజీ మహారాజు యొక్క ప్రతిఘటన మరియు సహనం యొక్క ఆత్మ న్యాయం మరియు స్వాతంత్ర్యం కోసం పోరాడుతున్న వారికి స్ఫూర్తిని ఇస్తుంది.” – మేధా పట్కర్
- “శివాజీ మహారాజు యొక్క సాంస్కృతిక మరియు మతపరమైన సహనంపై దృష్టి భవిష్యత్తు తరతరాలకు ముందే ఒక ఆదర్శం ఏర్పాటు చేసింది.” – శరద్ పవార్
- “శివాజీ మహారాజు యొక్క స్వరాజ్య విజన్ సామాన్య ప్రజల శ్రేయస్సు మరియు సమృద్ధి మీదే ఆధారపడింది.” – వినోబా భావే
- “శివాజీ మహారాజు ప్రతి భారతీయుడికి స్ఫూర్తి యొక్క మూలం. అతని జీవితం ధైర్యం, న్యాయం మరియు జ్ఞానపు విలువలకు సాక్ష్యం.” – అమిత్ షా
- “శివాజీ మహారాజు యొక్క పరిపాలన మరియు సైనిక వ్యూహంలో దూరదృష్టి మారాఠా సామ్రాజ్యానికి బలమైన మరియు సమృద్ధి పునాదిని వేసింది.” – రాజ్ ఠాక్రే
- “శివాజీ మహారాజు యొక్క వారసత్వం కోట్లు మందికి ఆశ మరియు గర్వానికి దీప్తి. అతని ఆలోచనలు మనకు మెరుగైన సమాజం కోసం మార్గనిర్దేశం చేస్తాయి.” – ప్రతిభా పాటిల్
- “శివాజీ మహారాజు యొక్క ఆత్మరక్షణ మరియు ఆత్మగౌరవం యొక్క ఆత్మ ఏ దేశానికైనా పురోగతి అనేది అవసరం.” – నితిన్ గడ్కరీ
- “శివాజీ మహారాజు యొక్క పరిపాలన సహన మరియు అభివృద్ధిశీల విధానంతో గుర్తింపు పొందింది, సమాజంలోని అన్ని విభాగాల శ్రేయస్సును నిర్ధారించడం.” – పి.వి. నరసింహారావు
- “శివాజీ మహారాజు యొక్క వినూత్న మరియు అనుకూల యుద్ధ వ్యూహాలు ప్రపంచవ్యాప్తంగా సైనిక నాయకులచే అధ్యయనం చేయబడి, మెచ్చుకోవడంలో ఉన్నాయి.” – జనరల్ కె.వి. కృష్ణారావు
- “శివాజీ మహారాజు తన ప్రజలపై అంకితభావం మరియు తన రాజ్యాన్ని రక్షించడానికి అతని పట్టుదల అతన్ని సశాశ్వత వీరుడిగా చేసింది.” – స్మృతి ఇరానీ
- “శివాజీ మహారాజు యొక్క స్వరాజ్య మరియు స్వధర్మ ఆలోచనలు న్యాయం మరియు సమానత్వంతో కూడిన సమాజం వైపు మనల్ని మార్గనిర్దేశం చేస్తాయి.” – అరవింద్ కేజ్రివాల్
- “శివాజీ మహారాజు యొక్క తన తల్లి భూమికి మరియు తన ప్రజలకు అంకితభావం నిజమైన నాయకత్వం మరియు జాతీయతకు మెరుగు ఉదాహరణ.” – డా. మన్మోహన్ సింగ్
- “శివాజీ మహారాజు యొక్క మహిళల పట్ల గౌరవం మరియు వారి పట్ల అభివృద్ధిశీల విధానాలు అతని సమయానికి విప్లవాత్మకంగా ఉండి, ఇవాళ మనకు స్ఫూర్తిని ఇస్తున్నాయి.” – సుధా మూర్తి
- “శివాజీ మహారాజు యొక్క వ్యూహాత్మక మనస్సు మరియు relentless స్పిరిట్ మారాఠా సామ్రాజ్యాన్ని ఒక పటిష్ట శక్తిగా మార్చి, అతనికి చరిత్రలో గొప్ప నాయకులలో ఒక స్థానం సంపాదించాడు.” – అనిల్ కపూర్
- “శివాజీ మహారాజు యొక్క గొప్పతనం కేవలం అతని విజయం మాత్రమే కాకుండా, అతని ప్రజలలో ఐక్యత మరియు లక్ష్య భావనను స్ఫూర్తి చేయగలిగిన సామర్థ్యంలో ఉంది.” – ఉద్ధవ్ ఠాక్రే
Hindi- “भारत के सभी राजाओं में, शिवाजी महाराज सबसे महान थे।” – स्वामी विवेकानंद
- “शिवाजी महाराज एक सच्चे राष्ट्रवादी थे जिन्होंने अपनी भूमि की स्वतंत्रता और स्वतंत्रता के लिए लड़ा।” – लोकमान्य तिलक
- “शिवाजी महाराज एक निर्माणात्मक महान थे जिन्होंने एक आधुनिक और कल्याणकारी राज्य की नींव रखी।” – डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर
- “शिवाजी महाराज के जीवन और कर्म हमें संकल्प और साहस की शक्ति के बारे में याद दिलाते हैं।” – महात्मा गांधी
- “शिवाजी महाराज का प्रशासन काफी प्रभावशाली और न्यायपूर्ण था।” – जवाहरलाल नेहरू
- “शिवाजी महाराज के नेतृत्व और शासन उनके समय से आगे थे, न्याय और समानता के सिद्धांतों को प्रतिष्ठित करते हुए।” – सरदार वल्लभभाई पटेल
- “शिवाजी महाराज सिर्फ एक योद्धा नहीं थे, बल्कि एक दृष्टिवान भी थे जिन्होंने अपने लोगों की जरूरतों को समझा और उनके कल्याण के लिए कड़ी मेहनत की।” – बाल गंगाधर तिलक
- “शिवाजी महाराज की विरासत सभी के लिए प्रेरणा है, जो साहस, रणनीति, और विविधता के महत्व को दर्शाती है।” – ए.पी.जे. अब्दुल कलाम
- “अशोक के बाद भारत में शिवाजी महाराज सबसे महान शासक थे।” – पंडित जवाहरलाल नेहरू
- “शिवाजी महाराज वीरता और बलिदान के प्रतीक हैं, जिनकी विरासत पीढ़ियों को प्रेरित करने के लिए जारी रहेगी।” – डॉ. शंकर दयाल शर्मा
- “महाराष्ट्र का इतिहास छत्रपति शिवाजी महाराज के बिना अधूरा है, जिनकी साहस और पूर्वदर्शन ने इसका भविष्य बदल दिया।” – यू.बी. चव्हाण
- “शिवाजी महाराज का जीवन एक दृष्टि, संकल्प और अपने लक्ष्यों के प्रति अडिगता की शक्ति का साक्षी है।” – नरेंद्र मोदी
- “शिवाजी महाराज का प्रशासन न्याय और कल्याण की प्राथमिकता देने वाले अच्छे शासन का उदाहरण था।” – लता मंगेशकर
- “शिवाजी महाराज की गुएरिला युद्ध रणनीति भारतीय इतिहास में क्रांतिकारी और अनुपम थी।” – फ़ील्ड मार्शल सैम मानेकशॉ
- “शिवाजी महाराज न केवल एक योद्धा थे, बल्कि एक महान रणनीतिकार और प्रशासक भी थे जिन्होंने एक प्रगतिशील और समावेशी शासन स्थापित किया।” – डॉ. रघुनाथ माशेलकर
- “शिवाजी महाराज की सत्ता की आत्मा विचारधारा और सहनशीलता है, जो न्याय और स्वतंत्रता के लिए लड़ रहे लोगों को प्रेरित करती है।” – मेधा पाटकर
- “शिवाजी महाराज का सांस्कृतिक और धार्मिक सहिष्णुता प्रतिद्वंदी पीढ़ियों के लिए एक मिसाल रखती है।” – शरद पवार
- “शिवाजी महाराज का स्वराज का दृष्टिकोण सामाजिक कल्याण और समृद्धि में था।” – विनो
- “शिवाजी महाराज हर भारतीय के लिए प्रेरणा का स्रोत है। उनका जीवन साहस, न्याय और बुद्धिमत्ता के मूल्यों का प्रमाण है।” – अमित शाह
- “शिवाजी महाराज के प्रशासन और सैन्य रणनीति में दृष्टिकोण ने मराठा साम्राज्य के लिए एक मजबूत और समृद्ध नींव रखी।” – राज ठाकरे
- “शिवाजी महाराज की विरासत लाखों के लिए आशा और गर्व का प्रकाश प्रदान करती है। उनके आदर्श आज भी हमें बेहतर समाज की दिशा में मार्गदर्शन करते हैं।” – प्रतिभा पाटिल
- “शिवाजी महाराज की आत्मनिर्भरता और स्वाभिमान की आत्मा, जो किसी भी राष्ट्र की प्रगति के लिए आवश्यक है।” – नितिन गडकरी
- “शिवाजी महाराज के शासन की विशाल और प्रगतिशील पहल, समाज के सभी वर्गों के कल्याण की सुनिश्चिति करती थी।” – पी.वी. नरसिंह राव
- “शिवाजी महाराज की नवाचारी और अनुकूल युद्ध रणनीतियाँ विश्व भर के सैन्य नेताओं द्वारा अध्ययन और प्रशंसा की गई हैं।” – जनरल के.वी. कृष्णा राव
- “शिवाजी महाराज की उनके लोगों के प्रति समर्पण और उनकी अडिग संकल्पना उन्हें एक अनवरत समय के हीरो बनाती है।” – स्मृति ईरानी
- “शिवाजी महाराज के स्वराज और स्वधर्म के आदर्श आज भी समयानुसार हैं, जो हमें न्यायमय और समान समाज की दिशा में मार्गदर्शन करते हैं।” – अरविंद केजरीवाल
- “शिवाजी महाराज का उनकी मातृभूमि और अपने लोगों के प्रति समर्पण और उनकी वास्तविक नेतृत्व और राष्ट्रभक्ति का उदाहरण है।” – डॉ. मनमोहन सिंह
- “शिवाजी महाराज का महिलाओं के प्रति सम्मान और उनकी प्रगतिशील नीतियाँ उनके समय में क्रांतिकारी थीं और आज भी हमें प्रेरित करती हैं।” – सुधा मूर्ति
- “शिवाजी महाराज की रणनीतिक बुद्धि और अथक आत्मा ने मराठा साम्राज्य को एक भयानक बल का स्थापित किया, जिससे उन्हें इतिहास के महान नेताओं में स्थान प्राप्त हुआ।” – अनिल कपूर
- “शिवाजी महाराज की महानता उनकी विजयों में ही नहीं, बल्कि उनकी योग्यता में थी कि वे अपने लोगों के बीच एकता और उद्देश्य की भावना को प्रेरित करते थे।” – उद्धव ठाकरे
Marathi- “सर्व भारतीय राज्यांपैकी शिवाजी महाराज होते सर्वोत्कृष्ट.” – स्वामी विवेकानंद
- “शिवाजी महाराज सत्त्वर राष्ट्रवादी होते ज्यांनी आपले देशाच्या स्वतंत्रतेसाठी आणि स्वतंत्रतेसाठी संघर्ष केला.” – लोकमान्य टिळक
- “शिवाजी महाराज सर्वोत्कृष्ट धार्मिक होते ज्यांनी आधुनिक आणि कल्याणकारी राज्याची मालिकेत आधार ठेवले.” – डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर
- “शिवाजी महाराजांचे जीवन आणि कृती आपल्याला निर्णयाच्या आणि साहसाच्या शक्तीच्या स्मरणीय साक्षात्कार करतात.” – महात्मा गांधी
- “शिवाजी महाराजांचं प्रशासन कुशलतेचं आणि न्यायपूर्णपण्याचं आदर्श होतं.” – जवाहरलाल नेहरू
- “शिवाजी महाराजांचं नेतृत्व आणि शासन कालावधीपेक्षा मागे होतं, न्याय आणि समानतेच्या सिद्धांतांना समाविष्ट करणारं.” – सरदार वल्लभभाई पटेल
- “शिवाजी महाराज फक्त एक योद्धा नव्हे, तर एक सूर्योदय आहेत ज्यांनी त्यांच्या लोकांच्या आवश्यकतांचा समजून काम केलं आणि त्यांच्या कल्याणासाठी अथक प्रयत्न केले.” – बाळ गंगाधर टिळक
- “शिवाजी महाराजांचं उपासरांस आपल्याला साहस, युक्ती आणि विविधतेच्या महत्त्वाचं प्रदर्शन करतं.” – ए.पी.जे. अब्दुल कलाम
- “अशोकानंतर भारतातील शिवाजी महाराज सर्वात महान साम्राज्याधिप होते.” – पंडित जवाहरलाल नेहरू
- “शिवाजी महाराज शौर्य आणि त्याच्या बलिदानाचा प्रतीक आहे, ज्याची विरासत पिढ्यांना प्रेरित करणारी आहे.” – डॉ. शंकर दयाल शर्मा
- “महाराष्ट्राच्या इतिहासात श्रीमंत शिवाजी महाराजांचं उल्लेख न असल्यास हा इतिहास अधूरं आहे, ज्यांनी त्यांच्या साहसाच्या आणि अगोदरच्या दृष्टिकोनाच्या दिशेने त्याच्या भविष्याची रचना केली.” – य.बी. चव्हाण
- “शिवाजी महाराजांचं जीवन दृष्टिकोन, दृढ संकल्प आणि त्याच्या ध्येयांच्या अदृष्ट क्षमतेचा साक्ष्य आहे.” – नरेंद्र मोदी
- “शिवाजी महाराजांच्या प्रशासनात न्याय आणि कल्याणाचा श्रेष्ठ उदाहरण होता, ज्यात सर्वोत्तम प्राधिकारच्या मूल्यांची मोठी मूल्यवानता दिली गेली होती.” – लता मंगेशकर
- “शिवाजी महाराजांच्या गेरिला युद्ध रणनीती हे भारतीय इतिहासातील क्रांतिकारी आणि अनुपम आहेत.” – फिल्ड मार्शल सैन्मानेकशॉ
- “शिवाजी महाराज फक्त एक योद्धा नव्हे, तर एक महान युद्ध योजना आणि प्रगतिशील आणि समाविष्ट पालन करणार्याचा धोरण आहे.” – डॉ. रघुनाथ माशेलकर
- “शिवाजी महाराजांच्या संघर्षाचं आणि दृढतेचं आत्मबल आजही न्याय आणि स्वतंत्रतेसाठी संघर्ष करण
- “शिवाजी महाराजांची सांस्कृतिक आणि धार्मिक समजूतीवरील भर म्हणजेच भविष्यातील पिढ्यांसाठी एक मार्गदर्शक ठरवलं.” – शरद पवार
- “शिवाजी महाराजांचं स्वराज्याचं दृष्टिकोन सामान्य लोकांच्या कल्याण आणि समृद्धीवर निर्मित होतं.” – विनोबा भावे
- “शिवाजी महाराज हरेक भारतीयाला प्रेरणेचे स्रोत आहे. त्यांचे जीवन साहस, न्याय आणि बुद्धिमत्त्याच्या मूल्यांचे साक्षी आहे.” – अमित शाह
- “शिवाजी महाराजांच्या प्रशासन आणि सैन्य रणनीतीतील दृष्टिकोनाने मराठा साम्राज्यासाठी मजबूत आणि समृद्ध आधार ठेवले.” – राज ठाकरे
- “शिवाजी महाराजांचं विरासत लाखों लोकांसाठी आशा आणि गर्वाचं प्रकाश आहे. त्यांच्या आदर्शांनी आपल्याला बेहतर समाजासाठी जाणण्याची मार्गदर्शन करतील.” – प्रतिभा पाटिल
- “शिवाजी महाराजांचं आत्मनिर्भरतेचं आणि स्वाभिमानाचं आत्मा, ज्यात अन्य कोणत्याही राष्ट्रासाठी प्रगतीसाठी आवश्यक आहे.” – नितीन गडकरी
- “शिवाजी महाराजांच्या शासनाने समाजाच्या सर्व वर्गांचे कल्याण सुनिश्चित करण्यात आले.” – पी.व्ही. नरसिंह राव
- “शिवाजी महाराजांच्या नवीन आणि अनुकूल युद्ध रणनीतींनी विश्वभरातील सैन्य नेतांना अभ्यासली आणि सरावली गेली आहेत.” – जनरल के.व्ही. कृष्णा राव
- “शिवाजी महाराजांच्या लोकांच्या प्रति त्यांचं समर्पण आणि त्यांच्या राज्याच्या संरक्षणासाठी त्यांची अडचणीरहित ठाण त्यांचा काळोख म्हणजे.” – स्मृती ईरानी
- “शिवाजी महाराजांच्या स्वराज आणि स्वधर्माचे आदर्श आजही तसेच अगदी पुरातनापासून न्यायमय आणि समान समाजाकडे मार्गदर्शन करतात.” – अरविंद केजरीवाल
- “शिवाजी महाराजांच्या त्यांच्या मातृभूमी आणि त्यांच्या लोकांच्या प्रतिस्पर्धाचा आणि त्यांच्या वास्तविक नेतृत्वाचा उदाहरण या लक्षात घेतला जातो.” – डॉ. मनमोहन सिंग
- “शिवाजी महाराजांच्या महिलांच्या प्रति सम्मान आणि त्यांच्या प्रगतिशील धोरण्यांची क्रांतिकारी त्यांच्या काळातीलही होती आणि आजही आपल्याला प्रेरित करतात.” – सुधा मुर्ती
- “शिवाजी महाराजांच्या रणनीतिक बुद्धिमत्त्याचं आणि अतिरेकी प्रेरणाशीलतेचं उन्हाळ्याचं मराठा साम्राज्यात बदललं आणि त्यांना इतिहासातील महान नेत्यांच्या स्थान दिलं.” – अनिल कपूर
- “शिवाजी महाराजांच्या महानतेचं महत्त्व त्यांच्या विजयांत हे नाही, त्यांच्या लोकांमध्ये एकत्व आणि उद्देशाचं भावना उत्तेजित करण्यात आलं होतं.” – उद्धव ठाकरे